Το πλαίσιο δημιουργίας αυτής της έλλειψης, συνήθως βρίσκεται στο παρελθόν και πολλές φορές σε παιδικά βιώματα κατά τα οποία είτε δεχόμασταν άδικη κριτική , είτε επιβράβευση για λάθος λόγους, είτε και τα δυο, με αποτέλεσμα να εσωτερικεύσουμε ως πεποίθηση το εξωτερικό μήνυμα που λαμβάναμε: «δεν θα είσαι ποτέ αρκετά καλός/η για να καταφέρεις κάτι αξιόλογο». Αυτό οδηγεί σε μια αίσθηση διαρκούς ντροπής και μια εικόνα για τον εαυτό μας ανεπάρκειας, η οποία φυσικά έχει αντίκτυπο σε κάθε τομέα, προσωπικό-κοινωνικό-εργασιακό. Ο φόβος επίσης συνοδεύει κάθε προσπάθεια , αφού ακόμη και μια τυχαία ή συγκυριακή αποτυχία, θα επιβεβαιώσει όλο το συγκεκριμένο πλαίσιο.
Από την άλλη η αυτοπεποίθηση μας βοηθάει να αισθανόμαστε σιγουριά για τις δυνατότητές μας, τις ικανότητές μας, να διεκδικούμε με θάρρος και να φτάνουμε πιο εύκολα τους στόχους μας.
Πότε αυτή η αυτοπεποίθηση σταματά να είναι υγιής; Πότε έχει ξεπεράσει τα όρια και γίνεται ναρκισσισμός;
Η αυθεντική αυτοπεποίθηση βιώνεται, δεν προβάλλεται. Κι αυτή είναι η βασική διαφορά.. Ένα άτομο με υγιή αυτοπεποίθηση είναι ένα άτομο ειλικρινές με τον εαυτό του και με τους γύρω του, αναζητά την εξέλιξη του χωρίς να το απασχολεί ο αντίκτυπος αυτής της εξέλιξης στην εικόνα που έχουν οι γύρω του για το ίδιο, είναι σε επαφή με τα θέλω του και τις ανάγκες του κι αναγνωρίζει ποια αδύναμα σημεία του πρέπει να βελτιώσει για να τα πετύχει.
Η μη υγιής αυτοπεποίθηση, που μπορεί να εμπεριέχει λίγο ή πολύ ναρκισσισμό, είναι περισσότερο η ανάγκη για προβολή εξέλιξης κι επιτυχιών παρά η ανάγκη για την ίδια την εξέλιξη. Συχνά δε, μια εξέλιξη η οποία δεν θα προβληθεί είναι σχεδόν αδιάφορη.
Για να χτίσουμε την αυτοπεποίθησή μας σωστά, χρειάζεται να ισορροπούμε ανάμεσα στην υγιή αμφιβολία για τον εαυτό μας και την ορθολογική αποδοχή τόσο των ικανοτήτων μας όσο και των αδυναμιών μας. Η αμφιβολία για τον εαυτό μας είναι και φυσιολογική και επιθυμητή για την εξέλιξη μας. Χρειάζεται να δουλέψουμε μαζί της , ώστε ώριμα και δημιουργικά να την κάνουμε το πραγματικό εργαλείο βελτίωσης του εαυτού μας.
Mersinias Thomas, TEDx speaker,
Clinical Psychologist, Mental Health Counselor
©www.mersinias.gr
Αναφορές:
https://www.nap.edu/read/2303/chapter/13
https://www.researchgate.net/publication/286318041_Self_confidence_and_the_ability_to_influence