Η θλίψη εξαιτίας απώλειας είναι το τίμημα που όλοι οι άνθρωποι πληρώνουμε για τις στενές σχέσεις της ζωής μας που θεωρούμε πολύτιμες.

Μερικοί άνθρωποι δείχνουν να είναι πιο ανθεκτικοί στο πένθος, να το διαχειρίζονται καλύτερα, και τελικώς να ξεπερνούν την απώλεια και να συνεχίζουν την ζωή τους. Άλλοι πάλι δείχνουν να μην το καταφέρνουν αυτό. Είναι όμως πράγματι έτσι;

Τα τελευταία χρόνια γίνεται μια τεράστια επιστημονική προσπάθεια για την καλύτερη κατανόηση της διαδικασίας πένθους στην ανθρώπινη ψυχολογία, μέσω των εργαλείων της νευροεπιστήμης, ώστε μέσω της διαπίστωσης τι πραγματικά συμβαίνει τόσο στον εγκέφαλό μας όσο και στο σώμα μας κατά την διάρκεια πένθους, να οδηγηθούμε σε καλύτερες πρακτικές ψυχολογικής υποστήριξης ατόμων και ομάδων που βρίσκονται σε πένθος.

Πρώτα από όλα θα πρέπει να δούμε τι διαχωρίζει την θλίψη από το πένθος. Θλίψη είναι η στιγμιαία ένταση που βιώνουμε απέναντι σε δυσάρεστο για εμάς γεγονός, ενώ πένθος είναι ο τρόπος με τον οποίο η θλίψη μεταβάλλεται στην πάροδο του χρόνου.( Mary-Frances O'ConnorPhD, University of Arizona - 2022).

Η διαλείπουσα εκρηκτική διαταραχή (Intermittent explosive disorder-IED) είναι μια διαταραχή ελέγχου παρορμήσεων που χαρακτηρίζεται από αδυναμία αντίστασης του ατόμου στις ίδιες του τις επιθετικές παρορμήσεις , πράγμα που το οδηγεί σε συχνές «εκρήξεις θυμού», που εκφράζονται με περιστατικά λεκτικής κι όχι μόνο επιθετικότητας. Παίρνει μορφές λεκτικών απειλών ή ταραχών ή σωματικών επιθέσεων προς άλλα άτομα και τα υπάρχοντά τους, ή ακόμη και προς ζώα, προκαλώντας σωματικές βλάβες και υλικές ζημιές.

Η εξιδεικευμένη ψυχοθεραπεία άγχους προσφέρει πολλαπλά και αμεσότερα για τον ασθενή, οφέλη.

Γνωρίζουμε ότι το δυσλειτουργικό άγχος γεννάται κυρίως από τις στρεβλώσεις του ασθενούς οι οποίες εκφράζονται μέσω σκέψεων οι οποίες ελάχιστα ή καθόλου ανταποκρίνονται στην πραγματικότητα. Παγιδεύουν όμως τον ασθενή σε μια αρνητική καθημερινότητα ακριβώς επειδή από τον ίδιο βιώνονται ως αδιαπραγμάτευτα γεγονότα. Εντός της θεραπείας με τεχνικές όπως η ελεύθερη έκφραση φοβικών σκέψεων, μαθαίνει να αντιλαμβάνεται ότι απέχουν της πραγματικότητας και αυτό σταδιακά απενεργοποιεί τους αυτοματισμούς συναγερμού του άγχους του σε κάθε κατάσταση που δείχνει δύσκολη, στην καθημερινότητά του. Έτσι γίνεται όλο και πιο λειτουργικός αλλά και αισθάνεται πολύ πιο καλά με τον ίδιο του τον εαυτό.

Οι εποχικές αλλαγές επηρεάζουν όχι μόνο την διάθεσή μας αλλά την ψυχολογία μας στο σύνολό της. Σύμφωνα με την Αμερικανική Ψυχολογική Εταιρία πάνω από 16 εκατομμύρια πολίτες της Αμερικής πάσχουν από αυτήν.

Είναι μια ιδιότυπη μορφή Κατάθλιψης που πιστεύεται ότι σχετίζεται με την περιορισμένη έκθεση στο φυσικό ηλιακό φως, και φυσικά σε χώρες όπως η δική μας με την αλλαγή δραστηριοτήτων, συνήθως το πέρασμα από την ανεμελιά του καλοκαιριού στις υποχρεώσεις του φθινοπώρου. Πέρα από τα κλινικά τυπικά συμπτώματα της απώλειας ενέργειας, αρνητικών συναισθημάτων, αλλαγές στον ύπνο και την όρεξη, επηρεάζει ένα ευρύ φάσμα νοητικών και συμπεριφορικών ικανοτήτων.

Το άγχος ενεργοποιεί την αδρεναλίνη και άλλες ορμόνες, το νευρικό σύστημα και το ανοσοποιητικό σύστημα στο σύνολο τους, για αυτό και επηρεάζει διαφορετικά το κάθε άτομο. Αν και δεν είναι καθολικά το άγχος επιβλαβές, κάποια μορφή του μπορεί να είναι ως και ευεργετική, το χρόνιο ή τοξικό άγχος , αυτό που οδηγεί σε δυσλειτουργία του ατόμου, συμβάλει στην γενικότερη επιδείνωση της υγείας μας.

Τα άτομα που ζουν με χρόνιο πόνο διατρέχουν αυξημένο κίνδυνο για προβλήματα ψυχικής υγείας, όπως κατάθλιψη, άγχος και διαταραχές χρήσης ουσιών. Ο χρόνιος πόνος μπορεί να επηρεάσει πολύ σοβαρά τον ύπνο, να αυξήσει σημαντικά τα επίπεδα άγχους, και να συμβάλει στην κατάθλιψη και στην επιδείνωσή της. Υπολογίζεται ότι το 35% έως 45% των ατόμων με χρόνιο πόνο, βιώνουν κατάθλιψη. Ο πόνος μπορεί επίσης να είναι ένα κοινό σύμπτωμα μεταξύ των ατόμων με Αγχώδη διαταραχή (οποιουδήποτε υποτύπου). Το Άγχος, η Κατάθλιψη αλλά και άλλες διαταραχές της διάθεσης εμφανίζονται παράλληλα με τον χρόνιο πόνο, και συνήθως από καταστάσεις όπως ινομυαλγία, προβλήματα στην πλάτη ή την μέση, ημικρανίες, αλλά και αρθρίτιδα.