Η Διπολική Διαταραχή

Η Διπολική Διαταραχή, παλαιότερα αναφερόμενη ως μανιοκατάθλιψη, ανήκει στην κατηγορία των σοβαρότερων ψυχικών παθήσεων. Η ασθένεια χαρακτηρίζεται από εναλλασσόμενα επεισόδια (φάσεις) μανίας και κατάθλιψης, καθώς επίσης και πολλές φορές ψυχωτικά συμπτώματα. Τα αίτια της διπολικής διαταραχής παραμένουν άγνωστα αλλά η εκδήλωση και η πορεία της ασθένειας επηρεάζεται έντονα από ψυχοκοινωνικούς παράγοντες .Κλινικά η εικόνα που παρουσιάζει ο ασθενής, ακόμα και εκτός “επεισοδίου”, έχει κυρίαρχο σύμπτωμα την κατάθλιψη.

Μανία είναι η κατάσταση στην οποία ο ασθενής έχει υποκειμενική αντίληψη του εαυτού του. Δηλαδή έχει μια εικόνα ψευδή για τον εαυτό του με ροπή προς την παντοδυναμία (υπερβολικές εκφάνσεις σε πολλούς τομείς ταυτόχρονα από πχ τα ψώνια μέχρι τις πολλαπλές σχέσεις.) Διακατέχεται συνήθως από ένα έντονο ευφορικό αίσθημα, παίρνει υψηλά ρίσκα, ενώ κατά διαστήματα εμφανίζει έντονες εκρήξεις θυμού (ειδικά κατά την προσπάθεια της οριοθέτησης) και κυκλοθυμία  (σύντομες και έντονες εναλλαγές του συναισθήματος από χαρά σε λύπη αλλά και το αντίθετο).

Υποκατηγορίες

Η διάγνωση βάσει DSM IVπροσδιορίζει τέσσερα διακριτά είδη διπολικής διαταραχής:

1. Διπολική διαταραχή τύπου Ι (Bipolar I Disorder): Επεισόδια μανίας ή μεικτά επεισόδια (μανία-κατάθλιψη) που διαρκούν τουλάχιστον επτά ημέρες ή σοβαρά επεισόδια μανίας που επιβάλλουν την εισαγωγή σε νοσοκομείο ή κλινική. Παρατηρούνται επίσης και επεισόδια κατάθλιψης, τα οποία διαρκούν συνήθως δύο εβδομάδες ή και περισσότερο.

2. Διπολική διαταραχή τύπου ΙΙ (Bipolar II Disorder): Συνδυασμός επεισοδίων κατάθλιψης και ήπιας μανίας, χωρίς να παρατηρούνται έντονες εξάρσεις μανίας ή μεικτά επεισόδια.

3. Διπολική διαταραχή μη προσδιοριζόμενη αλλιώς (BP-NOS): Εκδηλώνονται τα τυπικά συμπτώματα της διπολικής διαταραχής, χωρίς όμως να μπορεί να προκύψει διάγνωση για Διπολική διαταραχή τύπου Ι ή ΙΙ με βάση τα παραπάνω διαγνωστικά κριτήρια. Σε κάθε περίπτωση, η συμπεριφορά του ατόμου δεν εμπίπτει στα συνήθη (φυσιολογικά) πρότυπα.

4. Διπολική Διαταραχή Ταχείας Εναλλαγής (Rapid-cycling Bipolar Disorder). Στην περίπτωση αυτή, παρατηρούνται τέσσερα ή και περισσότερα επεισόδια μείζονος κατάθλιψης, μανίας, υπο-μανίας ή μεικτά επεισόδια σε διάστημα ενός έτους.

Τα βασικά, κεντρικά, συμπτώματα είναι:

  • Αυξημένη, επιθετική, ή ευερέθιστη διάθεση
  • Σκέψεις που αδυνατούν να συγκεντρωθούν σε ένα θέμα την φορά.
  • Αλλαγές στον ρυθμό ομιλίας (γρήγορη, υπερβολική ομιλία)
  • Μειωμένη ανάγκη για ύπνο (ή πεποίθηση ανάγκης)
  • Μεγαλοπρεπείς ιδέες (για παράδειγμα, το να πιστεύει το άτομο ότι έχει αστείρευτες δυνάμεις ή κάποιο υπερβολικό-ξεχωριστό ταλέντο)
  • Διαρκείς αλλαγές θεματικών ενοτήτων στην ομιλία (το άτομο αλλάζει επανειλημμένα αντικείμενο συζήτησης σε θέματα που δεν σχετίζονται μεταξύ τους)
  • Αυξημένη υπερδραστηριότητα σε καθημερινή βάση
  • Παρορμητικότητα και κακή κρίση (όπως οι παράλογες δαπάνες, υπερβολή στην διασκέδαση ή η ασυδοσία σε πράξεις)

Θεραπεία της Διπολικής διαταραχής

Η θεραπεία της Διπολικής διαταραχής είναι συνδυαστικά φαρμακευτική και ψυχοθεραπευτική κυρίως για τις οξείες φάσεις της ασθένειας, την κατάθλιψη και τα μανιακά επεισόδια. Στην συνέχεια η πορεία της θεραπείας ορίζεται από την ανταπόκριση του ασθενή στα παραπάνω, και δίδεται περισσότερη βαρύτητα στα γνωσιακά του σχήματα και στρεβλώσεις.

Mersinias Thomas, TEDx speaker,

Clinical Psychologist, Mental Health Counselor

©www.mersinias.gr