Ο βαθμός επιθετικότητας που εκφράζεται κατά τη διάρκεια ενός τυπικού επεισοδίου Δ.Ε.Δ είναι δυσανάλογος με οποιοδήποτε ερέθισμα ή πρόκληση άγχους από το πραγματικό γεγονός. Το άτομο μπορεί να βιώσει αυτά τα επεισόδια ως λογικές κλιμακώσεις δυσαρέσκειας του, καθώς της εκρηκτικής του συμπεριφοράς προηγείται μια αίσθηση έντασης ή διέγερσης προκαλούμενης από συμπεριφορές που το ίδιο εκλαμβάνει ως αδιαφορία για τα θέλω του ή τις ανάγκες του. Βέβαια συνήθως ακολουθείται από μια άμεση αίσθηση ανακούφισης και, συχνά, μια ειλικρινή και γνήσια λύπη. Αργότερα, το άτομο μπορεί να αισθάνεται αναστατωμένο, μετανιωμένο ή και αμήχανο για τη συμπεριφορά του αυτή. Τα χρονικά διαγνωστικά κριτήρια απαιτούν τουλάχιστον 2 επεισόδια εβδομαδιαίως για διάστημα 3 τουλάχιστον μηνών καθώς και τουλάχιστον 3 σοβαρά επεισόδια (ως σοβαρά λαμβάνονται καταστροφή αντικειμένων ή πρόκληση σωματικής βλάβης σε άλλα άτομα ή σε κάποιο ζώο) τον τελευταίο χρόνο.
Η διαλείπουσα εκρηκτική διαταραχή μπορεί να ξεκινήσει στην παιδική ηλικία – μετά την ηλικία των 6 ετών – ή κατά τη διάρκεια της εφηβείας. Είναι πιο συχνή σε νεαρές ηλικίες απ’ ότι σε μεγαλύτερους ενήλικες. Εκτός από πιθανούς γενετικούς παράγοντες που παίζουν ρόλο, παράγοντες που συμβάλλουν στην εκδήλωση της είναι επίσης: ιστορικό σωματικής κακοποίησης σε πρώιμη παιδική ηλικία καθώς και πολλαπλών τραυματικών εμπειριών κατά τα ίδιο διάστημα, και η ύπαρξη οικογενειακού περιβάλλοντος με συστηματική βία σε συμπεριφορά τόσο λεκτική όσο και σωματική που σχετίζεται με υιοθέτηση εκρηκτικής συμπεριφοράς από το παιδί ως αποτέλεσμα μαθησιακής εμπειρίας. Επίσης η κατάχρηση πολλαπλών ουσιών συσχετίζεται έντονα με τη σοβαρότητα εκδήλωσης της. Κλινικά παρουσιάζεται σε άτομα κάτω των 40 ετών και στατιστικά ένα 1-7% στο σύνολο του γενικού πληθυσμού θα την βιώσει κάποια στιγμή της ζωής του. Ως διαταραχή παρουσιάζει συννοσηρότητα με διαταραχές άγχους και διάθεσης. Η πρόγνωσή της δείχνει να καταστά τον ασθενή επιρρεπή σε αυτές τις διαταραχές ακόμη κι αν δεν τις έχει ήδη , καθώς και σε εθιστικές συμπεριφορές κατανάλωσης αλκοόλ & ουσιών ως μέσο ανακούφισης του.
Θεραπευτικά αντιμετωπίζεται με ψυχοθεραπεία στην οποία αλλάζουμε τα υπάρχοντα δυσλειτουργικά μοτίβα σκέψης, εκπαιδεύουμε σε νέες δεξιότητες επικοινωνίας και μαθαίνουμε τεχνικές χαλάρωσης. Η παράλληλη φαρμακοθεραπεία θεωρείται ότι συμβάλει τα μέγιστα.
Mersinias Thomas, TEDx Speaker
Clinical Psychologist, Mental Health Counselor
©www.mersinias.gr
Αναφορές:
https://www.webmd.com/mental-health/what-is-intermittent-explosive-disorder
