Σε μια πρόσφατη ερευνητική εργασία του στο περιοδικό Personality and Individual Differences (2022), ο Έλληνας εξελικτικός ψυχολόγος Μενέλαος Αποστόλου σημειώνει ότι το μακροχρόνιο ζευγάρωμα έχει πολλά οφέλη όσον αφορά την ανατροφή των παιδιών, την υγεία και την ευημερία και τη συγκέντρωση πόρων. Αλλά η απιστία επιτρέπει στους ανθρώπους να έχουν «εφεδρικούς» συντρόφους. παρέχει πρόσβαση σε πρόσθετους υλικούς πόρους· για τους άνδρες, αυξάνει τον αριθμό των πιθανών απογόνων. και για τις γυναίκες επιτρέπει την πρόσβαση σε πιο γενετικά επιθυμητούς αναπαραγωγικούς συντρόφους εκτός της κύριας σχέσης τους.

Η απιστία είναι αρκετά συχνή, υποστηρίζοντας την ιδέα ότι εκτός από την ευχάριστη εκτροπή προσφέρει και εξελικτικά οφέλη. Μελέτες δείχνουν ότι ένας στους τρεις Αμερικανούς άνδρες και μία στις πέντε Αμερικανίδες εμπλέκονται σε απιστία. Στη Γαλλία, μία στις τρεις γυναίκες φέρεται να έχει εξωσυζυγικό σεξ.

Για να διερευνήσει τους τρόπους με τους οποίους οι άνθρωποι προσπαθούν να κρύψουν την απιστία, ο Αποστόλου σχεδίασε δύο μελέτες. Η πρώτη μελέτη εξέτασε άτομα σε σχέσεις για να συγκεντρώσει μια εξαντλητική λίστα με συγκεκριμένους τρόπους με τους οποίους οι άνθρωποι κρύβουν την απιστία. η δεύτερη μελέτη ζήτησε από άτομα που ανέφεραν ότι ήταν άπιστα να προσδιορίσουν τις ενέργειες που χρησιμοποιούνται πιο συχνά και ανέλυσε τα ευρήματα για να προσδιορίσει τις κύριες στρατηγικές. Αξιολόγησε επίσης τους ερωτηθέντες σχετικά με τα σκοτεινά τριαδικά χαρακτηριστικά του ναρκισσισμού, της ψυχοπάθειας και του μακιαβελισμού, για να αναζητήσει συσχετισμούς προσωπικότητας.

Στην πρώτη μελέτη (άτομα σε σχέση) τα 5-6 βασικά ευρήματα δείξανε ως τρόπους απόκρυψης της απιστίας: την συνάντηση σε απομακρυσμένα μέρη, σε μέρη που δεν υπάρχουν γνωστοί, σε μέρη που ο νόμιμος σύντροφος έχει ελάχιστες ή καθόλου πιθανότητες να κινηθεί, ότι θα έχει σιγουρέψει πειστικές δικαιολογίες, ότι θα έχει συνάντηση όταν ο νόμιμος σύντροφος είναι απών ή σε δουλειά, και τέλος ότι δεν θα έχει αφήσει στοιχεία σε κινητό, υπολογιστή.

Στην δεύτερη μελέτη (άτομα που έχουν δηλώσει άπιστα) κυριάρχησαν βάσει απαντήσεων 11 ευρήματα – βασικοί τρόποι απόκρυψης της απιστίας:

Διακριτικότητα στην επικοινωνία, εκμηδενισμός ψηφιακών πειστηρίων, διατήρηση κανονικότητας στην καθημερινότητα τους, διατήρηση σταθερής ρουτίνας, χρήση φίλων για κάλυψη, ασφάλεια προσωπικών αντικειμένων, σπάνια ή περιοδική επαφή, αποφυγή ενδείξεων ενοχής, αύξηση ενδιαφέροντος προς τον νόμιμο σύντροφο, χρησιμοποίηση δεύτερου τηλεφώνου, «νομιμοποίηση» παράνομου συντρόφου στον κοινωνικό κύκλο και στην σχέση παρουσιάζοντας τον ως παλιό φίλο, συνεργάτη, ακόμα και πρώην συμφοιτητή.

Ως γενικό συμπέρασμα από την έρευνα διαφαίνεται ότι αν και λιγότερο κοινές δομές σχέσεων, όπως οι ανοιχτές σχέσεις, η ηθική μη μονογαμία, η μοναχικότητα και άλλες, εξαλείφουν την ανάγκη για απιστία, η πλειοψηφία των ανθρώπων συνεχίζει να περιμένει μακροχρόνιο δεσμό ζευγαριού αποκλειστικά μονογαμικό.

Mersinias Thomas, TEDx speaker,

Clinical Psychologist, Mental Health Counselor

©www.mersinias.gr

Αναφορές:

https://www.academia.edu/31530867/Why_people_stay_single_An_evolutionary_perspective

https://doi.org/10.1016/j.paid.2021.111494